ROSENKRANZSONATEN​

​

​

Première maart 2025

ODEON Zwolle

 

Nederlandse/Europese tournee - voorjaar 2025

 

Concept, Choreografie: Samir Calixto

 

Live muziek: 'Die Rosenkranzsonaten' van H.I.F. Biber

Geleid door Shunske Sato (soloviool)

met Anna Litvinenko (cello) & Israel Golani (theorbe)

 

Dansers:

Camilla Montesi, Cristina Comiso, Erika Poletto, Samir Calixto, Thibault Desaules e.a.

 

 

 

De Rozenkrans Sonates (Die Rosenkranzsonaten), ook bekend als de Mysterie Sonates, zijn een belangrijk werk van de Boheems-Oostenrijkse componist Heinrich Ignaz Franz Biber. Het is een cyclus van vijftien vioolsonates en een passacaglia voor viool solo. Het werk, dat rond 1678 werd gecomponeerd, zit vol symbolische aspecten die vaak uitnodigen tot verbanden met de studie van oude tradities zoals de
hermetisme en rozenkruisers. Dit, samen met nogal ongrijpbare aanwijzingen over hoe de sonates moeten worden uitgevoerd, heeft een enorme hoeveelheid hypothetische verkenningen over de spirituele en mystieke inhoud opgeroepen. Los van alle speculaties is het de vrucht van Biber's grote nieuwsgierigheid naar de geheime kennis die ons verbindt met het grote hiernamaals, wat een werk oplevert van grote complexiteit en diepte. De Rosenkranzsonaten, die de complexiteit van een heilig boek vertonen, verbergen in hun structuur en vorm verwijzingen naar bijvoorbeeld de 'Harmonice Mundi' van Johannes Kepler - het resultaat van een levenslange zoektocht die voor het eerst wetenschappelijk bewijs leverde voor de planetaire bewegingen in ons stelsel, waardoor een belangrijke verschuiving van paradigma's in het begin van de 17e eeuw werd bevorderd.
      Het is door het delen van dezelfde fascinatie voor deze oude geheimen dat choreograaf Samir Calixto op zoek zal gaan naar inspiratie voor zijn nieuwe stuk, dat mogelijk zijn meest ingewikkelde creatie tot nu toe zal worden.
tot nu toe. Door een parallel te trekken tussen de muzikale structuur van de sonates en de principes van het Quadrivium - de studie van de vier toegepaste disciplines (harmonie/compositie, astronomie, geometrie en rekenkunde) waarvan de oorsprong teruggaat tot Pythagoras - zal de choreograaf een stuk presenteren dat zijn visie samenvat: een werk dat het lichaam overstijgt om kennis te integreren en over te dragen die intrinsiek is aan onze menselijke ervaring.
      Door zes dansers en eersteklas muzikanten op het podium te verenigen - onder leiding van de veelgeprezen soloviolist Shunske Sato - zal het stuk een nog diepere duik in het gebruikelijke onderwerp van de choreograaf vertegenwoordigen: onze plaats in grotere werkelijkheden en de constante poging om deze te begrijpen.

​

      BIBER IN DE EENENTWINTIGSTE EEUW
      Hoewel de creatie van de Rozenkrans Sonates al van eeuwen geleden dateert, dragen ze in de kern een element in zich dat met ongelooflijke kracht terugkeert in het denken van onze hedendaagse samenleving: de vraag naar onze plaats in het grotere universum. De compositie, ontstaan toen onze visie op de plaats van de wereld in relatie tot ons planetenstelsel systematisch op de proef werd gesteld door wetenschappelijke ontdekkingen, lijkt veel gemeen te hebben met het huidige moment, waarop wetenschappers - vooral op het gebied van astronomie - beweren aan de vooravond te staan van ontdekkingen die de opvatting van de mens over de schepping van het leven opnieuw op de proef zouden kunnen stellen. Dergelijke ontdekkingen zouden een verschuiving kunnen betekenen die vergelijkbaar is met die welke plaatsvond in de tijd dat de sonates werden gecomponeerd en zouden ons er bijgevolg toe kunnen brengen de dimensie van ons eigen bestaan opnieuw te overdenken. Het is in deze parallel dat dit specifieke werk van Biber zijn tijdelijkheid bevestigt: over hoe het, door bepaalde universele waarheden in zijn eigen structuur te weerspiegelen, ons nog dichter bij de onthulling van de intrinsieke connectie tussen de geheime (of heilige) wiskunde van het universum kan brengen, en zo verdere glimpen van de mysteries tussen het onverklaarbare en de nieuwe grenzen van het universum kan onthullen.