'Slapen is heel comfortabel, maar wakker worden is heel bitter.

G.I. Gurdjieff

Première: 08t oktober 2020

Korzo Theatre (NL)

Tour: oktober - december 2020

Grecreerd en uitgevoerd door Samir Calixto

Lichtontwerp Pavla Beranovà

Assistent voor de choreograaf: Quentin Roger

Muziek door G. I. Gurdjieff & T. de Hartmann

Uitgevoerd door Alain Kremski

SEEKER※SOLO is en co-productie van Korzo Producties & Scenario Pubblico (IT)

Ondersteund door Gemeente Den Haag, Fonds Podiumkunsten, Prins Bernhard Cultuurfonds

© Joris-Jan Bos

SEEKER※SOLO

SEEKER※SOLO is een van de meest intieme en persoonlijke werken van Samir Calixto tot nu toe. In deze solo, die tevens zijn afscheid is van Korzo als thuisbasis na tien jaar, danst hij deze reis zelf. In dit stuk belichaamt hij een streven dat door velen wordt nagestreefd: de zoektocht naar waarheid als tegengif tegen het valse gevoel van realiteit dat door de mensheid is gereconstrueerd. Hier neemt hij de muziek van George I. Gurdjieff en Thomas de Hartmann als het hart van de voorstelling. Met deze vaak meditatieve composities - die hun oorsprong vinden in oosterse melodieën die te horen zijn in kloosters in het Midden-Oosten en Centraal-Azië - roept hij het visioen op waar wetenschappelijke grenzen en oude kennis worden aangeraakt door spiritualiteit. Drinkend van deze inspiratie zal SEEKER※SOLO de kern van Calixto's werk aanpakken: een kijk op de mens als deel van een groter geheel, en als een wezen dat door wilskracht en waakzaamheid in staat is om zijn volledige potentieel te verwezenlijken, zoekend via de wegen van het lichaam om tot diepere kennis te komen. Samen met beeldend kunstenaar/lichtontwerper Pavla Beranová en assistent Quentin Roger is SEEKER※SOLO een werk met sterke visuele, emotionele en zintuiglijke lagen. Een solo van diepgang en eenvoud waarin bewegingen de weg zijn naar het meest essentiële in onszelf.

OVER DE VOORSTELLING

Samir Calixto overstijgt het spirituele cliché van een esoterische zoektocht

"Toch lukt het Calixto ons zijn binnenruimte in te lokken en het spirituele cliché van een esoterische zoektocht te overstijgen. Met fladderende handen, trillende vingers en golvende armen zet hij lucht in beweging. Eerst houdt hij zijn handen dicht bij zich, maar langzaam kronkelen ze omhoog, langs zijn zwarte krullen. Naar het licht, dta prachtig gedosserd door lichtiontwerper Pavla Beranová wordt prijs gegeven (...) Ook Calixto transformeert mee. Door de aardse energie van zijn gespierde lichaam houdt Calixto contact met ons, stervelingen in een theater."

- Annette Embrechts/ De Volkskrant

Een elegante daad van rebellie

"Calixto is toegewijd, hij duikt rustig in elke oefening en neemt de tijd om van de ene staat naar de andere over te gaan. Zijn zoeken in elke kwaliteit is actueel, aanwezig en verleidelijk. (...)De dichtheid van zijn aanwezigheid wordt versterkt door Pavla Beranová's lichtontwerp (...) in dat donkere landschap, gecombineerd met een slim gebruik van theatrale rook, wordt Calixto's gehoopte gevoel van initiatieritueel prachtig bereikt. Alles lijkt eeuwenoud in het quasi-donker. (...) Het baadt allemaal in - of komt voort uit - de even eenvoudige als uiterst krachtige modernistische pianocomposities van T. de Hartmann. (...) In de negatieve ruimte tussen de noten mogen we opgaan in resonantie. Net zoals de ademhaling bepalend is voor de textuur en kwaliteit van Calixto's beweging. Net zoals het licht alleen lijkt te komen van de acceptatie en omarming van het donker."

- Movement Exposed

© Joris-Jan Bos

© Peter Janssen/ Krachtigkaal

SEEKER※SOLO

of ‘De oorlog tegen slaap'

Programma tekst door Samir Calixto

Elk nieuw creatief proces is op zichzelf al een soort reis. Sommige reizen zijn intens, andere wat milder, en toch blijkt het reizen tussen twee punten, letterlijk of figuurlijk, altijd een verrijkende ervaring te zijn voor alle betrokkenen.

De reis van dit nieuwe stuk is een conglomeraat van meerdere reizen. De eerste, en misschien wel de meest voor de hand liggende, is de artistieke reis. Na meer dan tien jaar professioneel choreograferen werd het onvermijdelijk om me af te vragen wat er te zeggen valt dat de essentie en inhoud van mijn werk weergeeft. De afgelopen jaren is de vraag hoe ik het idee kan blijven voeden om me te richten op mensen en hun relatie tot een groter geheel altijd aanwezig geweest in mijn creaties. Toch is het niet gemakkelijk geweest om deze nogal anachronistische visie te combineren met de huidige trends in de kunst, dankzij de manier waarop creatieve werken momenteel worden geïnstrumentaliseerd alsof hun bestaan moet worden gerechtvaardigd door een directe sociale of economische waarde. Natuurlijk zijn dat relevante aspecten voor de meeste hedendaagse kunstwerken. Ik zie ze echter als aangrenzende waarden, in de overtuiging dat de menselijke waarde centraal blijft staan, gevolgd door de rest. In een tijd waarin de ontwikkeling van dingen veel belangrijker lijkt dan de ontwikkeling van mensen, heb ik bewust geweigerd om een dergelijke utilitaire en dus reducerende visie op dingen te omarmen.

Dat is waar mijn artistieke reis leidt tot een persoonlijke reis. Het bevragen van deze ideeën heeft me ertoe gebracht om mijn positie in de maatschappij opnieuw te beoordelen en, nog belangrijker, om eerlijk naar mijn innerlijke en uiterlijke leven te kijken. Het was geruststellend om te beseffen dat in elk werk dat ik heb gemaakt er altijd een afstemming is geweest op mijn diepste zoektochten als mens, en dat dit is doorgedrongen in elke relatie met de buitenwereld. Het was onthullend om te zien dat ik, sinds ik me kan herinneren, altijd een soort zoeker ben geweest. Dat wordt weerspiegeld in mijn gretige interesse in meerdere leringen, filosofieën en tradities, met heel weinig interesse voor wat vluchtig of modieus is. In de praktijk hebben de uitdagingen op mijn artistieke pad die zoektocht alleen maar verder aangewakkerd, waardoor ik me meer en meer bewust wil worden van de integriteit en constructieve inhoud van wat ik met anderen deel. Het is kristalhelder geworden dat het noodzakelijk is om mezelf alert te houden en de oorlog te verklaren aan de slaperigheid waar we allemaal in terecht komen in ons gewone leven, in onze persoonlijke en professionele omgang, vaak afgeleid door allerlei conflicten om ons heen terwijl we vechten met onze steeds veranderende wensen en verlangens. Deze realisaties bepalen het ontstaan van SEEKER※SOLO.

Traditioneel is de figuur van de zoeker die van iemand die onophoudelijk zoekt naar antwoorden, iemand die de noodzaak begrijpt om te ‘sterven’ zodat er een soort wedergeboorte kan plaatsvinden. Zo'n idee van metamorfose is oud, maar toch zo vreemd voor onze hedendaagse denkwijze. Misschien omdat het een enorme hoeveelheid vrijwillige strijd en onzekerheid van ons vraagt - alles wat onze maatschappij, die zo gericht is op comfort, een vals gevoel van veiligheid en duurzaamheid, koste wat het kost vermijdt. Een zoeker is niet per se een heilige figuur, een superieur wezen, los van wereldse dingen, maar vaak een broos, onderzoekend mens die zich bewust is van zijn toestand, zijn dualiteiten en daarom bereid is veel te riskeren, geleid door die onontkoombare vragen over het leven. Met dit in gedachten gaat dit stuk over het genadeloos kijken naar de middernacht van iemands ziel en de bewuste pogingen van een mens om te evolueren, te groeien en de waarheid te zoeken.

Het ontdekken van de muziek van George I. Gurdjieff en Thomas de Hartmann en de ideeën erachter was een essentiële opstap naar de creatie van dit werk. Gecomponeerd onder zeer speciale omstandigheden en met een schijnbare eenvoud, dialogeert het met iets heel ouds. Het is de vrucht van oprecht zoeken, gemaakt om plekken te raken die in ons sluimeren. Deze composities zijn als echo's uit verre tijden en plaatsen en daarom een link om toegang te krijgen tot wat het meest onveranderlijk is in onze menselijke conditie. Het voelt ongelooflijk goed om ze nu aan te pakken, omdat we meer dan ooit geroepen zijn om onderscheid te maken tussen wat relevant is en wat niet, om te begrijpen wat onze plaats en verantwoordelijkheid is in alle gebeurtenissen om ons heen. In dit perspectief staat zoeken gelijk aan de weg naar begrip.

Aan iedereen in het publiek vanavond: bedankt dat jullie ervoor gekozen hebben om hier te zijn in tijden waarin het verlaten van huis een avontuur op zich lijkt, en voor het ondersteunen van onze goede oude vorm van menselijke ontmoeting - ondanks de verleidelijke aantrekkingskracht van booming online entertainment. Ik hoop dat jullie op zijn minst een kleine weerspiegeling van jullie eigen paden kunnen zien in dit kleine uur. Bedacht lang voor de huidige pandemie - en toch mysterieus synchroon met de uitdagingen die het met zich meebrengt - spreekt het over ons allemaal, onze universele zoektochten en ons streven om wezens te worden die onze eigen natuur waardig zijn.

Ik wens ons allen een goede reis.

Speciale lijnen van dankbaarheid:

Dit nieuwe werk markeert een heel bijzonder momentum, de afsluiting van een mooie cyclus: het einde van een tienjarige samenwerking met Korzo, een plek die mijn artistieke nest, lanceerplatform en creatieve thuis is geweest. Hier werd ik gevoed door velen die langskwamen of die er nog steeds oprecht hun elan aan geven. Het is dankzij deze jaren en deze mensen dat ik nu kan vertrekken als een man en een artiest met een heldere visie. Ik draag de geest van de allereerste krakers van dit huis met me mee... de essentie van die non-conformisten die er tot voor kort in slaagden tegen de stroom in te zwemmen en de ruimte voor kunst te vrijwaren als iets met eigen waarden.

Mijn dank gaat uit naar al die volhardende mensen in het huis, in het bijzonder naar mijn twee ‘peetvaders’: Leo Spreksel en Stacz Wilhelm. Bedankt dat jullie samen door de rozen en de rotsen zijn gegaan, en dat jullie altijd het goede werk hebben gedaan, ondanks de rare getijden.

To my Aan mijn ‘famiglia’ bij Scenario Pubblico (IT): Roberto Zappalà, Maria Inguscio en iedereen, voor de onvoorwaardelijke steun, zelfs in zulke moeilijke tijden.

Ook aan mijn nieuw gevonden familie: Amiyo Devienne, Chetan Greenberg en alle andere zoekers wiens liefde en licht zo voedend zijn geweest tijdens dit proces.

Aan wijlen Alain Kremski, een speciale ziel wiens muziek mij elke nacht zal volgen, en zijn broer Laurent Petitgirard voor het ons toestaan om op zijn muziek te creëren.

Mijn immense dankbaarheid voor mijn twee andere helften in deze reis: Pavla Beranovà en Quentin Roger. Zonder onze ongelooflijk intensieve uitwisseling van liefde, creativiteit - en soms onze machtige meningsverschillen - zou deze zoektocht heel anders zijn geweest... samen hebben we elkaar gestimuleerd om alles met een groter gevoel van menselijkheid en eerlijkheid te bekijken.

Last but not least: dank aan elke geest - levend of niet - die me tot hier heeft begeleid. En aan alle zoekers die de vlam brandend houden.

※